Bij veel gezinnen waar één of meerdere kinderen een autisme spectrum stoornis heeft komen problemen met eten voor. Veel van jullie zullen het probleem herkennen, maar het allemaal op een andere manier ervaren. Er zijn ook veel verschillende redenen voor het kind om niet, slecht of niet gevarieerd te eten.
Weet wat het probleem is
Er zijn ontzettend veel manieren waarop een ‘eetprobleem’ zich kan uiten: Heel langzaam of juist heel snel eten, alleen bepaald voedsel willen eten, niet aan tafel willen eten, met de handen eten, met de mond open eten of geen groente en fruit willen eten. Dit zijn maar een paar voorbeelden, de lijst is nog veel langer en ieder kind heeft weer een uniek probleem.
Om het kind de juiste ondersteuning te kunnen bieden, is het heel erg belangrijk dat je eens goed nadenkt en eventueel met het kind bespreekt waar die problemen vandaan komen. Het kan namelijk verschillende oorzaken hebben en pas als je de oorzaak begrijpt kan je na gaan denken over oplossingen. Ga dus op onderzoek uit, waar komt het vandaan? Zou het één van de volgende oorzaken kunnen hebben?
Gekoppeld aan de situatie of een persoon:
Eet het kind bepaald voedsel alleen op bepaalde dagen, of bij bepaalde personen of in bepaalde situaties zoals op zijn eigen verjaardag? Grote kans dat het kind het voedsel gekoppeld heeft en voor het overzicht in zijn hoofd dat ‘cirkeltje’ steeds terughaalt.
Te sterke of te zwakke smaak:
Is het kind heel erg gevoelig in zijn mond of ervaart hij juist weinig smaak? Bepaald voedsel kan dan te sterk smaken of het kind propt zijn mond vol om juist toch nog iets te proeven.
Niet hetzelfde eten als eerst:
Heeft het kind de eigenschappen van bepaald voedsel gedetailleerd opgeslagen in zijn geheugen? Dan kan het effect zijn dat een aardappel ineens geen aardappel meer is als hij niet dezelfde vorm, geur of kleur heeft. Je zou samen met het kind tekeningen kunnen maken van de verschillende mogelijkheden en daarbij kleine stukjes proberen te proeven als het kind daar voor open staat.
Te veel andere prikkels:
Zijn er teveel andere prikkels om het kind heen en kan het kind alle prikkels moeilijk tegelijk verwerken? Misschien is dat de reden dat het kind zo langzaam of helemaal niet eet. Thomas Fondelli heeft een goed boek geschreven over Autisme en Eetproblemen. In het eerste deel gaat hij in op de mogelijke oorzaken van het probleem, in het tweede deel geeft hij tips en handvatten.
Maak het bord overzichtelijk:
Sommige kinderen (met autisme) vinden het prettig wanneer hun bord overzichtelijk is. Je hebt speciale borden met vakjes waar je het eten kunt verdelen in bijvoorbeeld, aardappels, vlees en groente. Of in vakjes als: opeetvakje, proefvakje, ruikvakje.
Laat het kind meekoken:
Veel kinderen vinden het leuk om te helpen met koken. Door te zien wat er allemaal gebeurt tijdens het koken en wat er allemaal in het eten zit wordt het voor sommige kinderen makkelijker om het avondeten op te eten. Soms gaat het zelfs zo ver dat ze willen weten waar het vandaan komt, waar het groeit en hoe het wordt klaargemaakt voordat het in de supermarkt komt. Dat is een interessante ontdekkingstocht die je samen met je kind kan maken!
Wat ook heel belangrijk is, voor kinderen in het algemeen, is dat ze succeservaringen opdoen tijdens het eten. Wanneer hun bord te vol ligt en ze ertegenop zien om te gaan eten, ervaren ze vaker dat ze falen. Schep eerst de helft op, zodat het kind een succeservaring kan opdoen. Dwing je kind nooit, het werkt averechts en je kind zal een nog grotere weerstand tegen bepaald voedsel gaan krijgen. Vaak merk je dat het een fase is. Bied ander voedsel aan en probeer het een jaar later nog eens. Respecteer de tactiele overgevoeligheid (hoe het eten in de mond aanvoelt, bijvoorbeeld stukjes in het eten) en de overgevoeligheid voor geuren en smaken.